De duurzame samenleving

Voorzitter van ifund, Derk Loorbach, tevens hoogleraar sociaal-economische transities geeft zijn visie aan De Correspondent over ons energiesysteem.

Het hedendaagse energiesysteem moet op de schop als we gevaarlijke klimaatverandering willen voorkomen. Maar hoe ziet een alternatief systeem eruit en hoe komen we daar? Hoogleraar Derk Loorbach onderzoekt de omwenteling van maatschappelijke systemen. Dit zijn zijn belangrijkste inzichten.

Mensen die van de ernst van het klimaatprobleem overtuigd zijn, doen vaak verregaande uitspraken. Ze zeggen: om ‘onszelf te redden’ moeten we ‘alles anders gaan doen,’ want ‘zo kan het niet langer.’ Ze vinden dat de samenleving ingrijpend moet veranderen. Sommigen zeggen dat ‘het kapitalisme’ of ‘het systeem’ moet ‘wijken’ voor een ‘nieuwe economie.’

Dan zeggen ze bijvoorbeeld: als we ‘onhoudbare klimaatverandering willen voorkomen’ moeten we ‘het energiesysteem helemaal omgooien.’ Ze hebben het over ‘een omslag,’ een ‘transitie,’ een simpel inzicht: ‘we moeten onze samenleving fundamenteel anders inrichten’.


Hoe ziet zo’n duurzame samenleving eruit?

Het klinkt groots – en vaag. Wat betekenen deze uitspraken concreet? Hoe gaat een samenleving van het ene tijdperk naar het andere?

Dat onderzoekt Derk Loorbach. Hij is hoogleraar sociaaleconomische transities en directeur van The Dutch Research Institute For Transitions (DRIFT) van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Loorbach is een van de grondleggers van de nog jonge ’transitiewetenschap’ die het begrip van ‘duurzame transities’ wil vergroten.

Hij werkt nauw samen met Jan Rotmans, het relatief bekende gezicht van de transitiewetenschap in Nederland. Rotmans stond aan de basis van twee uitzendingen van VPRO’s Tegenlicht, waarin hij de ‘kiemen van het nieuwe Nederland’ schetste. Bekijk hier de lezing ‘TransitieNL. Kiemen van het nieuwe Nederland’. Waarin hij verslag deed van zijn eigen zoektocht naar dwarse denkers en frisse kijkers.’ Bekijk hier de aflevering ‘Nederland kantelt’ van VPRO Tegenlicht.

Loorbach is net als Rotmans van mening dat de wetenschap geen passieve toeschouwer moet zijn in de huidige ‘verandering van tijdperk.’ DRIFT wil transities niet alleen begrijpen, maar ook uitzoeken hoe ze kunnen worden versneld en beheerst, zodat we tempo maken, maar geen chaos.

Toen ik Loorbach sprak naar aanleiding van zijn oratie, Lees hier de oratie van Loorbach.vroeg ik hem naar zijn ideeën over de transitie naar een duurzame samenleving. Dit zijn de zes centrale ideeën die in ons gesprek naar voren kwamen, de inzichten die je kunnen helpen bij het begrijpen van de omwenteling naar ‘een nieuw systeem.’

lees verder op De Correspondent

Gerelateerde activiteiten

Ifund verstrekt lening aan La Almendrehesa

La Almendrehesa is ontstaan vanuit de organisatie AlVelAl, wat op zichzelf een initiatief is van Commonland. AlVelAl is opgezet in 2014 met het doel lokale boeren in de Altiplano te ondersteunen in het gebruik van methodes voor regeneratieve landbouw. Op deze manier kan land dat is aangetast door bodemerosie en droogte als gevolg van monocultuur… Lees meer

Rechtstreex ontvangt investering van stichting ifund

De huidige voedselketen is gekenmerkt door geglobaliseerde, industriële productie waarin voedsel een anonieme ‘commodity’ is. De grote lengte van de ketens leidt ertoe dat marges voor producenten worden uitgedund, en corporates de meeste waarde uit de voedselketen trekken. De menselijke maat ontbreekt: productie wordt binnen dit systeem te allen tijde gemaximaliseerd, terwijl de consument en… Lees meer

Ifund investeert in energieopslag startup Summerheat

Summerheat ontwikkelt technologie die het mogelijk maakt om langdurig thermische energie (warmte) op te slaan. Ifund is sinds 2019 betrokken als investeerder.Lees meer

Ifund investeert in FOODLOGICA

  Ifund investeert in FOODLOGICA, dat een een duurzame vorm van “last mile delivery” van voedsel in dicht stedelijk gebied biedt aan haar klanten. In Amsterdam wordt massaal gefietst, maar vervoer van voedsel in de binnenstad gebeurt nog steeds met vervuilende dieselbusjes. Francesca Miazzo en Jessica Spadacini deden uitgebreid onderzoek naar de situatie om te… Lees meer

Ifund investeert in De Dakdokters

Ifund heeft een groeifinanciering verstrekt aan De Dakdokters Groep. We investeren hiermee in een bedrijf dat voorop loopt met slim management van regenwater.Lees meer